Jako Pracodawcy Pomorza i Kujaw, zrzeszający ponad 200 przedsiębiorstw z województwa kujawsko- pomorskiego, wyrażamy głębokie zaniepokojenie dynamicznie rosnącymi cenami energii elektrycznej, gazu i ciepła, które zagrażają stabilności funkcjonowania firm.
Rosnące ceny nie tylko osłabiają konkurencyjność polskich przedsiębiorstw, ale także prowadzą do zmniejszenia zatrudnienia, ograniczenia inwestycji oraz wzrostu cen finalnych wyrobów i usług, co wpływa na całą gospodarkę.
W obliczu presji kosztowej apelujemy do Rządu RP o podjęcie pilnych dalszych działań mających na celu ograniczenie tych skutków.
W 2023 roku ceny energii elektrycznej dla przedsiębiorstw wzrosły średnio o 20-30% w porównaniu z rokiem poprzednim. W zakresie gazu podwyżki osiągnęły 35%, co powoduje ogromny wzrost kosztów produkcji oraz ogranicza możliwości inwestycyjne i rozwojowe firm. Co prawda rząd RP wprowadził mechanizmy stabilizacji cen, aby ograniczyć ich wpływ polską gospodarkę. Jednak ze względu na ograniczenia ustawowe, wsparcie dla firm w 2024 r. było tylko częściowe, a taryfy preferencyjne dotyczyły gospodarstw domowych, podmiotów użyteczności publicznej i samorządów.
Zamrożenie cen w 2025 roku dla gospodarstw domowych, samorządów i podmiotów wrażliwych jest realnym wsparciem, które stabilizuje sytuację. W przeciwieństwie do lat 2023-2024, mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa nie zostaną jednak objęte mechanizmem ceny maksymalnej. Dla firm brak wsparcia od 2025 roku oznacza dalszą konieczność monitorowania rynku i zawierania długoterminowych umów na energię, aby uniknąć nieprzewidywalnych kosztów. Przede wszystkim wymaga jednak poszukania oszczędności w planowanych budżetach, co negatywnie wpłynie na zakres inwestycji i stabilność miejsc pracy.
Jak wynika z przeprowadzonych analiz:
1. koszty energii elektrycznej: Rosnące ceny energii elektrycznej prowadzą do poważnych konsekwencji firm, w tym zwłaszcza dla energochłonnego sektora przemysłowego. Wiele przedsiębiorstw już teraz zmaga się z koniecznością przenoszenia kosztów na klientów, co osłabia ich konkurencyjność na rynkach międzynarodowych.
2. gaz i jego wpływ na produkcję: W 2023 roku średni wzrost cen gazu ziemnego dla firm wyniósł ponad 30%, co dotknęło głównie przedsiębiorstwa produkcyjne. Wiele firm, zwłaszcza z sektora MSP, nie jest w stanie przejść w krótkim czasie na inne źródła energii.
3. ciepło i jego wpływ na przedsiębiorstwa lokalne: Koszty ogrzewania wzrosły w 2023 o ponad 40% w porównaniu z rokiem 2022, co jest szczególnie dotkliwe dla lokalnych firm, które nie mogą efektywnie zarządzać swoimi wydatkami na ciepło. Wzrost kosztów ogrzewania uderza także w małe sklepy i punkty usługowe, które znajdują się już na granicy opłacalności.
W celu ochrony niektórych przedsiębiorstw oraz instytucji publicznych w roku 2024 wprowadzono mechanizmy ograniczające wzrost kosztów energii, w tym ciepła. Wsparcie to nie obejmuje jednak wszystkich firm, co sprawia, że wzrost cen energii zagraża rentowności, a czasami wręcz istnieniu wielu przedsiębiorstw.
Zdajemy sobie sprawę z faktu, iż wydatki państwa na dotychczasowe zamrożenie cen były w latach 2023-2024 znaczące. Jednak dodatkowe wprowadzenie w tym obszarze programów wsparcia dla firm oraz elastycznych programów w zakresie inwestycji w odnawialne źródła energii jest koniecznością. W obliczu innych wyzwań, które wpływają na wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, w tym kolejnej podwyżki płacy minimalnej, należy analizować sytuację w kontekście jej wpływu na stabilność miejsc pracy. Ich zmniejszenie w społeczeństwie długofalowo będzie mieć przecież poważane konsekwencje finansowe dla państwa.
Stanowisko powstało w ramach projektu „Dialog Pracodawców Pomorza i Kujaw” współfinansowanego z funduszy Unii Europejskiej.
